Жылап ұрмауын өтінген: Алматыдағы балалар үйінде қызға қол жұмсаған қызметкерді видеоға түсіріп алған
Бала құқықтары жөніндегі уәкіл Аружан Саин балалар үйінің қызметкері тәрбиеленуші баланы ұрған бейнежазба мен фотоларға қатысты түсінік берді. Бұған дейін бұл жазбалар желіде тарап кеткен болатын,- деп хабарлайды «Jambyl-Taraz» ақпарат агенттігі Stan.kz сайтына сілтеме жасап.
Видео Алматы қаласындағы «Жанұя» мамандандырылған кешенінде түсірілгені айтылады.
«Кеше интернет беттерінде физикалық зорлық-зомбылықтың және бала күтімінің жеткіліксіздігінің айқын белгілері көрінген осы мекемеде тәрбиеленетін балалардың фотосуреттері мен бейнелері тарады. Алайда, маған жіберілген балалардың жаңа жазбаларында тыртық орындары мен ұрудың бірде бір ізі жоқ. Менің ойымша, балалар үйінің қазіргі директоры және ол қазір мекеме тәрбиеленушілерінің мемлекет атынан ресми қамқоршысы саналады, полиция бұл бейнежазбалар мен фотолардың кім, қашан және қандай жағдайда түсірілгенін анықтауы үшін Алматы полиция департаменті мен прокуратураға жүгінуге міндетті. Сондай-ақ, жазбаға түсіріп тұрған қызметкерлердің оқиға жөнінде полицияға хабар беріп, балалардың құқығын қорғаудың орнына түсіруін жалғастыруының себебін де қоса анықтау үшін», – деді Аружан Саин.
Ол мұндай сипаттағы істер бойынша тергеу көбінесе тым ұзақ уақытқа созылатынын, бұл бұрынғы немесе әлі алынбаған басшылардың қысымына ұшыраған мекемелердің топтарына әсер ететінін және қызметкерлер әділ шешім қабылданбайды деп қорқатынын да қосып өтті.
Айта кету қажет, Аружан Саинның бастамасымен Алматы қаласының прокуратурасы аталған орталықты тексеруден өткізіп, оның барысында көптеген заң бұзушылықтар анықталды. Бұрынғы басшылық пен бірқатар қызметкерлерге қатысты бірнеше қылмыстық іс тіркелді.
«Жанұя» МК әкімшілігінің әрекетсіздігінен 22 тәрбиеленуші жылдар бойы 10 миллион теңгеге мемлекеттік әлеуметтік көмек алмаған. Жетім балалар үшін қайтыс болған ата-аналарының жылжымайтын мүлкі уақытында тіркелмеген. Балаларға тиісті тамақтану мүмкіндігі жасалмаған, сапасыз өнімдер сатып алынып, оларды сақтау шарттары бұзылған. «Жанұя» МК қайғылы салдарға алып келуі мүмкін барлық қолданылатын санитарлық және өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтамаған. Мекеме ғимараты, 1967 жылы салынған, санитарлық және өрттің алдын алу жағдайы нашар, ешқашан күрделі жөндеу жүргізілмеген. Шағын архитектуралық формалар 10 жылдан астам уақыт бойы жаңартылмаған», – деп атап өтті прокуратура.
Прокуратураның ұсынысы бойынша Алматы қаласының әкімдігі «Жанұя» МК бүкіл ғимаратын күрделі жөндеуге және аумақты абаттандыруға қаражат бөлді. Мекемеде мүмкіндігі шектеулі 77 жетім бала тәрбиеленетініне қарамастан, прокурорлар балаларға тиісті психологиялық және медициналық көмектің жоқтығын анықтады. Нәтижесінде тәрбиеленушілер қаралмаған диагнозбен мүгедектер үйіне берілді.
Тексеру материалдары бойынша 58 миллион теңге көлемінде бюджет қаражатын ірі көлемде жымқыру фактілері бойынша қылмыстық іс қозғалды. Қазіргі уақытта Алматы қаласы бойынша экономикалық тергеу департаменті ҚР ҚК 189-бабы 3-бөлігінің 1-тармағы бойынша сотқа дейінгі тергеу жүргізуде.
«Істі тергеу шеңберінде осы мекеменің бұрынғы басшысы К. Есімді азамат қызметінен шығарылды, ал тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Ш. Есімді азамат сенім жоғалуына байланысты жұмыстан шығарылды. А. есімді «Жанұя» МК бас бухгалтерінің одан әрі жұмыста қалу мәселесі тергеу әрекеттері аяқталғаннан кейін шешіледі. Қылмыстық істің тергеу барысы Алматы қаласы прокуратурасының жете бақылауында», – деп қосты прокуратура.
Осы аралықта Бала құқықтары жөніндегі уәкіл Аружан Саин бұрынғы директордың заңсыздыққа байланысты Алматы білім басқармасын сотқа бергенін айтты. Ол соттан жұмыстан босату арқылы оны қызметке қайта алуды талап етіп, бірінші сатыдағы соттан жеңіліп, апелляциялық шағым түсірген.
«Мен құқық қорғау органдары мен прокурорлардан балалардың құқықтарын қорғауға барынша назар аударуды және мұндай істерде осындай жәйттарға басымдылық танытады деп күтемін. Біз меморандум жасасқан АФМ облыстары мен республикалық маңызы бар қалалардың экономикалық тергеу бөлімдері ондаған бұзушылықтарды анықтап үлгерді. Өкінішке орай, біз интернат мекемелерінде балалардың құқықтарын бұзу, балалардың тамақтануы мен қолдауына әсер етуінен бастап, мекемелердегі зорлық-зомбылықтың әр түрлі түрлеріне дейін өрескел бұзушылықтарды анықтауды жалғастырудамыз. Қазіргі уақытта ҚР Президенті Әкімшілігімен және ҚР Президентінің көмекшісі – ҚР Қауіпсіздік Кеңесінің хатшысы Әсет Исекешевпен бірге Президент Әкімшілігі жанынан арнайы жұмыс тобы құрылды. Ол жетім балалар мен ата -анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың құқықтарын қорғаудың жүйелі шараларын әзірлеп, тұтастықты анықтайды. Бұл шаралар балалар мекемелерінің қызметінің ашықтығына жағдай жасап, балалардың құқықтарының бұзылуына жол бермеуге әкелуі тиіс», – деп түйіндеді Аружан Саин.
