Әлімханұлы Андрадені жеңе ала ма?
Күні бүгінге дейін Қазақстанның кәсіпқой боксшылары арасынан ең белді нұсқалар бойынша бар-жоғы бес-ақ әлем чемпионы шықты. Олар – Василий Жиров, Бейбіт Шүменов, Геннадий Головкин, Жанат Жақиянов және Данияр Елеусінов. Енді солардың қатары Жәнібек Әлімханұлымен толығуы мүмкін. Барша жерлесіміз сол сәтті тағатсыздана күтуде.
Қазіргі кезде америкалық Деметриус Андраде WBO нұсқасы бойынша орта салмақта әлем чемпионы атанып отыр. Дәл осы боксшымен Жәнібек Әлімханұлы айқасуға тиіс. Қазіргі кезде қос тарап келіссөздер жүргізуде. Егер олар ортақ мәмілеге келсе, аталған жекпе-жек биылғы жылдың алғашқы тоқсанында өтеді. Яғни қандасымыз үшін тамаша мүмкіндік туып отыр. Жәнібек осы бәсекеде жеңіске жетсе, алтын белбеудің иегері атанады. Ал қандасымыздың сол қарсыласы жайында біз не білеміз?
Деметриус 1988 жылдың 26 ақпанында АҚШ-тың Род-Айленд штатының орталығы – Провиденс қаласында дүниеге келді. Бозбала шағынан боксқа мықтап ден қойған ол әуелі әуесқой рингте армансыз шайқасты. 17 жасында ересектер арасында ел чемпионы атанып, одан кейін де ешкімге есе жіберген жоқ. 2007 жылы Рио-де-Жанейрода өткен Панамерика ойындарында күміс медальді иеленді. Одан кейін Чикагода ұйымдастырылған әлем чемпионатында 69 кило салмақ дәрежесінде күш сынасып, бас жүлдені олжалады. Осы жарыста ол грузиялық Кахабер Жвания, латвиялық Дмитриус Состакс, белоруссиялық Магомед Нуртидинов, германиялық Джек Кулкай, түркиялық Адем Қылыччи және таиландтық Нон Мунжимонгты жолынан ығыстырды.
Америкалық боксшының басты арманы – 2018 жылы Бейжіңде алауы тұтанған Олимпияда ойындарында атой салу еді. Бірақ оның бұл жоспары жүзеге аспады. Бастапқы бәсекелерде грузиялық Кахабер Жвания мен ресейлік Андрей Балановтан басым түскенімен, ширек финалда ойда-жоқта Оңтүстік Кореяның өкілі Ким Чон Джуға есе жіберді. Дәл осы Бейжің Олимпиадасында дәл осы салмақта Алаштың қос азаматының атой салғаны естеріңізде болар. Қазақ елінің намысын қорғаған Бақыт Сәрсекбаев бас жүлдені олжаласа, Қытайдың туы астында өнер көрсеткен Қанат Ислам күміс медальді мойнына ілді. Осылайша, қос қандасымыз жеңіс тұғырында марқайып қатар тұрды. Арада 14 жыл өтсе де сол бір жантебірентерлік сәт күні кешегідей көз алдымызда.
Чикагодағы сәтсіздіктен кейін Деметриус Андраде кәсіпқой рингте жұдырықтасуға бел буды. 2008-2021 жылдар аралығында 30 кездесу өткізген ол барлығында жеңіске жетті. 18 қарсыласын есінен тандырды. 2013 жылы америкалық Ванес Мартиросянды ұпай санымен ұтып, WBO нұсқасы бойынша бірінші орта салмақта әлем чемпионы атанды. 2017 жылы германиялық Джек Кулкайды қапы қалдырып, WBА-ның алтын белбеуін иеленді. Келесі жылы орта салмақ дәрежесінде күш сынасуды құп көрді. 20 қазанда намибиялық Уолтер Каутондокваны жеңіп, тағы да чемпиондық тұғырға көтерілді. Дәл сол Каутондоква осыдан екі жыл бұрын Алматыда біздің Қанат Исламмен айқасып, бұл жекпе-жек қазақ боксшысының пайдасына шешілген еді.
Андраденің соңғы төрт жекпе-жегіне тоқталар болсақ, ол ресейлік Артур Акавов пен ирландиялық Люк Килэрді техникалық нокаутпен жеңіп, польшалық Мацей Сулецки мен ұлыбританиялық Лиас Уильямстен ұпай санымен басым түсті. Өзінің соңғы кездесуін АҚШ боксшысы былтырғы жылдың көктемінде өткізді.
Деметриустың бойы 183 сантиметр. Қолдары ұзын. Солақай. Ол қарсыластарын джеб соққыларымен жақындатпай, алыс қашықтықта ұрыс салғанды жақсы көреді. Аяғымен өте жақсы қимылдайды. Қорғанысы да мығым. Қажет кезде ашық айқасқа барудан тартынбайды. Жылдам қимылдап, бірнеше оңтайлы соққыларын дарытады да лезде кері шегінеді. Бұл тактикасының кереметтігін аңғартады. Жекпе-жек барысында Андраде дәл осы ұтымды комбинацияларын үздіксіз қайталап отырады. Оның функционалдық даярлығы да адам қызығарлықтай.
Міне, Жәнібек Әлімханұлына осындай мықтымен күш сынасуға тура келеді. Бірақ біздің жігіт те осал емес. Бозбала шағынан Мұрат Сиқымбаевтай білікті бапкерден тәлім-тәрбие алған қандасымыз әуесқой рингте толағай табысқа қол жеткізді. 75 кило салмақ дәрежесінде жұдырықтасқан Әлімханұлы 2013 жылы әлем және Азия чемпионы, 2014 жылы Азия ойындарының жеңімпазы атанды. Елішілік жарыстарда қарсылас шыдатпады. 2016 жылы Рио Олимпиадасының ширек финалына дейін жетті. Одан кейін кәсіпқой рингте бақ сынауға бел буды. Сол аралықта 11 рет шаршы алаңға шығып, барлығында жеңіс тойын тойлады. Жеті қарсыласын нокаутқа жіберді.
Өзінің соңғы жекпе-жегін Жәнібек былтырғы жылдың қараша айының соңында Хассан Н’Жикамға қарсы өткізді. Францияның өкілі кезінде WBO нұсқасының алтын белбеуін иеленген. Десек те әлемнің экс-чемпионы қазақтың қайсар ұлының қарқынына шыдай алмады. Кәсіпқой рингте 40-тан аса кездесу өткізген сақа спортшыны Әлімханұлы сегізінші раундта сұлатып салды. Бәсеке аяқталған бетте Н’Жикам Әлімханұлының мықтылығын мойындап: «Оның соққысы өте жойқын екен. Техникасы да керемет. Алдағы уақытта қазақ боксшысының әлем чемпионы атанатынына қылаудай да күмәнім жоқ», деп ақтарыла сөйледі. Сол күнді көруге жазсын, ардақты ағайын!
