Инсульт – ми қан айналымының жіті бұзылысы, яғни ми қан тамырларының бірінің үзілуі, түйілуі немесе тығындалуы салдарынан орын алады.
Қан кетуден кейін қалпына келтірудің бірыңғай мерзімі жоқ. Сол себепті оңалту уақыты зақымдану аймағының мөлшері мен орналасуына, инсульттің түріне, сондай-ақ аурудың пайда болуынан бастап мамандандырылған көмекке дейінгі уақытқа байланысты.
Миға қан айналымының жіті бұзылуынан өткен пациенттер үшін инсульттан кейін уақытылы, жедел және сауатты оңалту денсаулықты қалпына келтіру жолындағы бірінші және негізгі кезең болып табылады. Оңалтудың максималды клиникалық әсеріне жету тәжірибелі мамандардың көмегіне жүгіну арқылы ғана мүмкін болады.
Инсульттен кейін қалпына келтіру мүмкіндігінше ертерек, аурудың алғашқы күндерінен науқастың жағдайы тұрақты болған кезде басталуы керек екенін түсіну керек. Мидың кең аймағына таралмаған жергілікті қан кетулер кезінде науқастың жағдайы үшінші-төртінші күні тұрақтанады. Осы кезеңнің басталуымен оңалту процесінің басталуы мүмкін болады.
Оңалту бөлімшелерінде инсульттен кейін науқастарды оңалтуды тәжірибелі дәрігерлер мен білікті, арнайы дайындалған медициналық персонал жүргізеді. Орталықта пациенттер ми қан айналымының бұзылуы нәтижесінде жоғалған дағдылар мен функцияларды сәтті қалпына келтіруге мүмкіндігі бар.
Облыстық көпбейінді ауруханада да оңалтудың 2 және 3-кезеңдерін көрсетеді. Былтыр оңалту бөлімшесінен – 737 науқас, ал ағымдағы жылдың 7 айында 301 науқас емделіп шықты.
Оңалту бөлімшесінде инсульттен кейінгі оңалту бағдарламаларының негізгі қағидаты – әрбір пациенттің денсаулығын қалпына келтіруге жеке көзқарас таныту. Мамандар әр науқастағы аурудың тарихы мен клиникалық көрінісін мұқият зерттеп, мидың зақымдану дәрежесін және негізгі функциялардың бұзылуын талдайды, инсульттен кейінгі жағдайдың ауырлығын бағалайды. Осыдан кейін әр кезеңнің ұзақтығын алдын ала жоспарлаумен жеке емдеу режимі және қалпына келтіру курсы жасалады. Бөлімшеде сондай-ақ алынған емдік әсерді бекітуге және ұзартуға және мидың жаңа зақымдану қаупінің алдын алуға мүмкіндік беретін инсульттің қайта дамуының алдын алу бойынша іс-шаралар жүргізіледі.
Дәрігер күн сайын пациентпен жеке және топтық кинезиотерапия (ЕДШ), массаж, физиотерапияның әртүрлі түрлерін, соның ішінде электрофорез бен магнитотерапия, кері биологиялық байланысы бар тренажерларда, қолдың ұсақ моторикасын қалпына келтіру және аяқ-қолдардың қозғалысында, логопедиялық сабақтар мен логомассажда, иглотерапия, нейропсихологтың консультациясын (қажет болған жағдайда) және басқа да көптеген іс-шаралар жүргізіледі.
Лаура ОТАРБАЙ, облыстық денсаулық сақтау басқармасының медициналық көмекті ұйымдастыру бөлімінің басшысы