Жамбылда жеті жүзден аса жоба жүзеге асады
Бүгінде Жамбыл облысында инвестициялық жобалардың игілігін ел көруде. Ауыл шаруашылығы, кәсіпкерлік, өндіріс саласын өрістету бағытында қолға алынған бастамалардың бірқатары жемісін беріп үлгерсе, енді екіншілері даму сатысында. Мұндай инвестициялық жобалар өңір экономикасына екпін беріп, әлеуметтің әлеуетін арттыра түсетіндігі хақ.
Ағымдағы жылы қуаңшылық салдарынан агросалаға айтарлықтай шығын келгенімен, ауылшаруашылық кәсіпорындарының негізгі капиталына 23 806,7 миллион теңге инвестиция тартылған. Ауылшаруашылығы басқармасының басшысы Нұрби Жігітековтің айтуынша, мұндай ауқымды қадам асырауша саладағы түсімнің төмендеп кетпеуіне кепілдік берген екен. – 2023 жылы ауыл шаруашылығы саласына жалпы 52,3 млрд теңге бөлінді. Оның ішінде, 27,0 млрд теңгесі мемлекеттік қолдауға бағытталған. Бүгінгі күні ауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне 16,1 млрд теңгесі игерілді. Қосымша республикалық бюджеттен 11,9 млрд теңге сұратылды. Оның 24 млрд теңгесі «Ауыл аманаты» пилоттық жобасы бойынша 2,5 пайызбен несиелендіруге бағытталған.
Ағымдағы жылдың 7 айында ауыл шаруашылығының негізгі капиталына 23,8 млрд теңге инвестиция тартылып, 2022 жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 67,7 пайызға артып отыр. Ал, тамақ өнімдері өндірісінің негізгі капиталына 2,3 млрд теңге инвестиция салынып, 77,1 пайызды құрады.
«Жамбыл облысының Жол картасы» аясында 2022-2025 жылдар аралығында 87,8 млрд теңгені құрайтын 26 инвестициялық жобаны іске асырып, 1 148 тұрақты жұмыс орнын құру көзделуде. Оның ішінде, биылғы жылы Жол картасы аясында жалпы құны 10,5 млрд теңгені құрайтын 9 инвестициялық жобаны жүзеге асырып, 195 жаңа жұмыс орнын құру жоспарлануда. 2022 жылы 9,0 млрд теңгеге 10 жобаға жан үрленіп, 183 жұмыс орны құрылған болатын – дейді басқарма басшысы.
Жобаларды атап айтсақ, Байзақ ауданында 1,2 млрд теңгеге 8 000 басқа арналған құс фабрикасын салу көзделуде. Ал, Жуалы ауданында 1,0 млрд теңгеге 400 басқа арналған сүт тауарлы фермасы мен қуаттылығы жылына 7000 тонналық сүтті қайта өңдеу цехы жұмысын бастамақ. Қордай ауданында 2,6 млрд теңгеге сыйымдылығы 5 600 тонналық жеміс-жидек сақтау қоймасы бой көтереді. Т.Рысқұлов ауданында болса, 0,7 млрд теңгеге 1 500 басқа арналған бордақылау алаңы тұрғызылмақ.
Шу ауданы да инвестиция игілігінен шет қалмаған. Мұнда 2,5 млрд теңгеге астық сақтау қоймасы мен сыйымдылығы 20 000 тонналық көкөніс сақтау қоймасы салынады деп күтілуде. Жоба 60 адамды тұрақты жұмыспен қамтиды.
Тараз қаласында 2,4 млрд теңгеге сыйымдылығы 15 000 тонналық көкөніс сақтау қоймасын салу жоспарланса, 30 адам жаңа жұмыс орнымен қамтылады. Жалпы 2024 жылы 27,7 млрд теңгеге 4 жоба (255 жұмыс орны) жүзеге асатын болса, 2025 жылы 40,6 млрд теңгеге 3 жоба (515 жұмыс орны) іске қосылады. Сонымен қатар, «Даму жоспары» аясында 2022-2027 жылдар аралығында жалпы құны 50,2 млрд теңгені құрайтын 791 жобаны іске асырып, 2156 тұрақты жаңа жұмыс орындарын ашу көзделуде.
2023 жылы облыста ауыл шаруашылығы дақылдары 762,5 мың гектарға орналастырылып, 2022 жылмен салыстырғанда 6,5 мың гектарға ұлғайған. 2022 жылы 1 360 дана техника алынып, жаңару көрсеткіші 11,0 пайызды құраса, 2023 жылы 1 900-ге жуық техника сатып алынып отыр. Күзгі дала жұмыстарына осы техниканың 10063 бірлігі қатысады деп межеленсе, оның ішінде 4570 трактор, 1 105 соқа, 461 қопсытқыш және 3 927 басқа техникалар қалтқысыз қызмет көрсетеді.
Үстіміздегі жылдың 7 айында аймақтағы жалпы мал саны 4,7 млн басты құрап, 6,2 пайызға артып отыр. Нәтижесінде сүт өндірісі 1,4 пайызға өссе, ет өндірісі 4,7 пайызға көбейген. «Ауыл аманаты» пилоттық жобасы аясында 2019-2023 жылдары барлығы 50 ауылдық округтегі 8 590 кәсіпкерге 2,5 пайызбен 42,3 млрд теңге несие беру көзделген. Халықтың тұрмыс деңгейін жақсарту мақсатында 2019 жылы бастау алған «Ауыл аманаты» пилоттық жобасы аясында 11 ауылдық округіне қарасты 25 елді мекендегі 7 856 отбасы қамтылған. Бұл мақсатта жалпы 9,2 млрд теңге игерілген. Жобаның жалғасы ретінде 2021-2022 жылдары 9,1 млрд теңгеге 13 ауылдық округтеріне несие берілсе, 2023 жылы 24 млрд теңгеге 10 ауданнан 26 округті қаржыландыруға ұсынылған. 2024-2025 жылдары республикалық бюджет есебінен 45,5 млрд теңгеге қалған 103 ауылдық округтегі 490 мың тұрғынды қамту жоспарланып отыр.
Облыс көлемінде ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдейтін 200-ге жуық кәсіпорындар тіркелсе, осы кәсіпорындарда 2,3 мыңнан астам адам жұмыс орындарымен қамтылған. Оның ішінде басым бағытта сүт өнімін тереңдете өңдеумен 27, ет өнімін тереңдете өңдеумен 43, Мақсары майын өңдейтін 4, астықты тереңдете өңдеумен 6, наубайханалар 62 (оның ішінде бөлке нан пісретін 44 наубайхана), жүн-теріні өңдеумен 3, қант қызылшасын өңдейтін 2, көкөністі өңдеумен 1, құс етін өндіретін 5, жұмыртқа өндіретін 1, макарон өнімдерін өндіретін 8 кәсіпорын жұмыс істеуде.
Өңірде кәсіпкерлік саласының да көкжиегі кеңеюде. Облыста кәсіпкерлікті дамытудың 2021-2025 жылдарға арналған ұлттық жобасының жүзеге асырылу барысы бағдарын тапқан. «Қарапайым заттар экономикасы» бағдарламасы аясында 71,4 млрд теңгеге 191 жоба қаржыландырылса, ағымдағы жылдың басынан бері 1450 миллион теңгеге 2 жоба жүзеге асып отыр. Бұдан бөлек, 2023-2026 жылдар аралығында жалпы құны 1,9 триллион теңге болатын, әрі 4 065 жаңа жұмыс орны құрылатын 60 инвестициялық жобаны жүзеге асыру жоспарлануда. Оның 16-сы биыл жанданады.
Міне, осылайша Жамбыл облысында инвестициялық жобалар бағдарын тауып, жүйелі жұмыстар жүргізілуде. Бұл шетелдік инвесторлардың егеменді еліміздің ертеңіне деген сенімін білдіреді. Сондықтан ауқымды жобалар аяғына дейін жетіп, өңір экономикасын өрістетуге өзіндік үлесін қоссын деп тілейміз. Ал облыс экономикасы артса, тұрғындардың да тұрмысы түзелетіндігі хақ.
Саян Тілеужан
