Жаһандық цифрлық дәуірде білім беру жүйесі инновациялық технологияларды қолдану арқылы жаңа деңгейге көтерілуде. Соның ішінде жасанды интеллект (ЖИ) – білім берудің сапасын арттыруда, оқыту әдістерін жаңғыртуда және жеке тұлғаның қабілетін дамытуда ерекше орын алатын құрал. ЖИ-ды білім беру процесіне тиімді енгізу – заманауи қоғамның басты қажеттіліктерінің бірі.
Жасанды интеллект оқушылар мен мұғалімдерге оқыту процесін жеңілдетіп, тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Оның негізгі артықшылықтары:
1. Жеке оқыту траекториясы. ЖИ арқылы әр оқушының білім деңгейіне, қабілетіне және қажеттіліктеріне қарай жеке оқу бағдарламасын құруға болады. Мысалы, оқушыларға күрделі тақырыптарды түсіндіру немесе әлсіз тұстарын жетілдіру үшін арнайы тапсырмалар әзірленеді.
2. Уақытты үнемдеу. Мұғалімдерге арналған автоматтандырылған бағалау жүйелері мен есеп беру құралдары ЖИ негізінде құрылып, уақытты үнемдеуге көмектеседі. Бұл педагогтарға шығармашылық пен білім берудің сапалы әдістеріне көбірек көңіл бөлуге мүмкіндік береді.
3. Интерактивті оқыту. Жасанды интеллектке негізделген чат-боттар, виртуалды кеңесшілер және қашықтықтан оқыту платформалары білім алушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттырады. Мысалы, виртуалды симуляторлар арқылы нақты өмірдегі тәжірибені модельдеу мүмкіндігі пайда болды.
4. Көптілді қолдау. ЖИ жүйелері аударма және тіл үйрету құралдарын ұсына отырып, әртүрлі тілде сөйлейтін оқушыларға қолжетімді білім алуға жол ашады.
Осы ретте жасанды интеллектіні білім беру жүйесіне енгізу барысында бірқатар аспектілерге назар аудару қажет. Біріншісі – оқыту және бейімдеу. Осының аясында мұғалімдер мен оқушыларға ЖИ құралдарын тиімді қолдануды үйрететін тренингтер ұйымдастыру керек. Екіншісі – деректердің қауіпсіздігі. Оқушылардың жеке деректерін қорғау және этикалық нормаларды сақтау – ЖИ қолдану процесіндегі басты міндеттердің бірі. Үшіншісі – әдістемелік қолдау. Жасанды интеллектіге негізделген бағдарламаларды білім беру стандарттарына сәйкес бейімдеп, оқу материалдарын жаңарту. Төртіншісі – инфрақұрылымды жақсарту. Барлық білім беру мекемелерін жоғары сапалы интернет, заманауи жабдықтар мен қажетті бағдарламалық қамтамасыз етуді қамтамасыз ету қажет.
Қорыта айтқанда, жасанды интеллект білім беру жүйесін жаңа деңгейге шығара отырып, оқытудың тиімділігін арттыруға және білім алушылардың қабілеттерін толық ашуға мүмкіндік береді. Дегенмен, оның табысты жүзеге асуы үшін заманауи инфрақұрылым, кәсіби дайындық және этикалық нормаларды сақтау маңызды. Оны дұрыс пайдалану арқылы біз болашақ ұрпақтың сапалы білім алуына және олардың заманауи технологияларға бейімделуіне жағдай жасай аламыз.
Мөлдір ҚЫРЫҚБАЕВА,
Амангелді атындағы орта мектептің
қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі.
Жамбыл ауданы