Белгілі заңгер әрі жер құқығы жөніндегі сарапшы Бақытжан Базарбек Алматының экс-әкімі Бауыржан Байбек пен олигарх Қайрат Боранбаев алаяқтық жасады деп күдіктенеді.
«2021 жылдың шілдесінде мен Орталық стадионға іргелес жерлерді кімдер «кеткені» туралы бірқатар жазбалар жаздым. Одан кейін Алматы қаласының әкімі Бауыржан Байбек 2017 жылғы 20 желтоқсандағы №4/392-2894 санды, мен аты-жөнін жасаған пайда алушының мүддесі үшін жер учаскесін алып қою туралы қаулы қабылдады» деп жазды Базарбек өз парақшасында.
Ол алаң өте қолайлы жерде орналасқанын айтты. Атап айтсақ, Алматының дәл орталығында Сәтбаев көшесінің бойында, «Ая» ойын-сауық кешені мен орталық «Қайрат» стадионының қасында.
«Содан бір жыл бұрын жер комиссиясының материалдарын зерделеп, бекітілген ЖЖҚ мен қаулыдан көшіре отырып, мен өзіме сұрақ қойдым: Бауыржан Байбектің Алматы қаласының әкімі ретінде жер комиссиясының қаулысын шығаруға құқығы бар ма? Егер Жер кодексінің 84-бабында алып қоюдың мұндай заңды негіздері көзделмесе, Қайрат Боранбаевқа тиесілі серіктестіктің мүддесі үшін жеке тұлғаның меншігіндегі жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп иеліктен шығара алам ма?» деді адвокат.
Мемлекет меншігі жекеге өтті
Сарапшының айтуынша, қаулыдағы жерді басып алу себебі – «Орталық стадионның инфрақұрылымын жаңғырту».
«Біріншіден, Жер кодексінің 84-бабы 2-тармағының редакциясында мұндай негіз (оның ішінде ерекше жағдайлар) жоқ. Осыдан бір жыл бұрын әкім Байбек қол қойған бұл қаулыда лоббидің нышаны бар. Ал басып алу мемлекет мұқтажы үшін жасалуы мүмкін емес және ондай белгілердің болуы сотта жасалған болуы мүмкін деген қорытындыға келдім. Кез келген жеке не заңды тұлғаның (Қайрат Боранбаев) мүддесі үшін шенеуніктерден осы жер учаскелерін алып қоюға өтініш білдірген» деді Базарбек.
Ақпарат үшін ол «Мемлекеттік мүлік туралы» Заңның 62-бабының 3-тармағында «Коммерциялық мақсаттағы және мемлекеттік емес мүдделерді қанағаттандыру мақсатындағы кез келген иеліктен шығару жер учаскесін мемлекет меншігіне мәжбүрлеп иеліктен шығару деп тануға болмайды» деп түсіндірді.
«Ал екіншіден, 2014 жылы 2014-2016 жылдарға арналған жекешелендірудің кешенді жоспарына сәйкес Орталық стадион МКҚК жекешелендіруге және жеке меншікке өтуге тиіс болды. Осы жерден мемлекет мұқтажын сылтау етіп алып қою жеке тұлғаның, жеке инвестордың, яғни Қайрат Боранбаевтың мүддесі үшін жүргізілді деп еріксіз болжауға болады» деп нақтылады адвокат.
Зардабын кәсіпкерлер шекті
Соның салдарынан «ақшалай өтемақы түріндегі көк тиынға қанағаттануға мәжбүр болған адал кәсіпкерлер, азаматтар мемлекет мұқтажын желеу етіп, жерінен айырылды» деп атап өтті ол.
«Біз жер телімдерін иеліктен шығарудың барлық фактілері бойынша тәуелсіз тексеруді жалғастырамыз және дәрежесіне, лауазымы мен қоғамдағы беделіне қарамастан барлық жоғары лауазымды тұлғаларға қатысты материалдарды жария етеміз. Барлығы енді басталып жатыр» деп қосты Базарбек.
Еске салсақ, 15 наурызда Алматыда қаржы мониторингі агенттігінің орталық аппаратының қызметкерлері олигарх Қайрат Боранбаевты ұстады деп хабарланған. 16 наурызда Боранбаев Нұр-Сұлтанға жеткізілді.
Қайрат Боранбаев – Қазақстанның тұңғыш президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың қызы Дариға Назарбаеваның бұрынғы келіні Алима Боранбаеваның әкесі.